Ararat – u podnóża świętej góry Ormian

Pustynia, jazda pod górę w ponad 40-stopniowym upale, w pełnym słońcu, bez odrobiny cienia. Podmuchy wiatru przypominają gorące wyziewy z piekarnika. Właśnie mija 41. dzień naszej rowerowej wyprawy przez góry Kaukazu.

Jedynym chłodniejszym miejscem po drodze, okazał się być wiadukt przecinający drogę. Pod mostem zatrzymuje się auto i wysiada starszy pan z torbami. Okazuje się, że to sprzedawca orzechów. Rozkłada towar pod wiaduktem i czeka. Za chwilę, nie wiadomo skąd pojawia się pierwszy klient. Poza tym nic – pustka. Jedziemy dalej. I tak przez pół dnia, oczekując końca podjazdów i zmniejszenia żaru lejącego się z nieba. Udało się!

Teraz tylko zjazd do krainy, która na mapie usiana była stawami i pasami zieleni, a  przede wszystkim była płaska. Zostawiając za sobą pasmo górskie i zjeżdżając jeszcze cały czas w dół, oczom moim ukazał się zapierający dech w piersiach widok! Oto bowiem spostrzegłem ogromną krainę stawów i pól uprawnych, nad którą majestatycznie wznosiły się samotne, potężne dwa szczyty – Ararat!

Mój Boże! Przecież to tam właśnie wg Starego Testamentu osiadła po potopie Arka Noego! Nawet dziś, dwa miesiące po tym wydarzeniu, kiedy czytam zapiski z podróży i przypominam sobie towarzyszące mi wówczas emocje, odczuwam dreszcze na skórze. „I osiadła Arka w siódmym miesiącu, siedemnastego dnia tego miesiąca, na górach Ararat. (…) Wtedy rzekł Bóg do Noego: Wyjdź z Arki ty i żona twoja, i synowie twoi, i żony synów twoich (…) Wyprowadź z sobą wszystkie zwierzęta, które są z tobą, wszelkie istoty żywe, ptactwo i bydło, i wszelkie płazy pełzające po ziemi! Niech zaroją się na ziemi, niech rozradzają się i rozmnażają na ziemi! (…)” (Rodz. 8, 4-17). Święta Góra Ormian! Mimo, że ten masyw wulkaniczny położony jest obecnie na terenie Turcji, odbił się szerokim echem w historii Armenii. Wg jednej z wersji, nazwa stolicy tego państwa „Erywań” (orm. Jerewan) wywodzi się od Noego. Podobno, gdy wody potopu opadły, Noe stojąc na szczycie Araratu zobaczył miasto. Miał wówczas krzyknąć: „Jerewac!”, co znaczy: Objawiło się! Ararat to symbol Armenii, który znalazł swoje miejsce nawet w godle państwa.

W sercu godła widzimy górę z Arką Noego. Sama nazwa góry pochodzi od „Ary” – bożka z epoki brązu. „Ara był bogiem śmierci oraz odrodzenia. Góra została nazwana na jego cześć ze względu na zmiany zachodzące na stokach pomiędzy „martwą” zimą a „żywą” wiosną” (Wikipedia). Rzeczywiście klimat Armenii jest bardzo zróżnicowany i występuje tu duża amplituda temperatur między okresem zimowym a letnim. Bardzo się zdziwiłem, dowiedziawszy się, iż na tych półpustynnych terenach, w zimie często leży śnieg.

Jadąc na rowerach przez armeńską „dolinę karpia” i innych ryb hodowlanych (świeże sumy, brzany, jesiotry zabijane dla klientów na miejscu), widok na masyw Araratu towarzyszył nam aż po wyjazd z Erywania. Nie da się chyba być w Armenii i nie zobaczyć tej góry!

Nocując pod namiotami rozstawionymi w wyschniętym korycie rzeki Vedi, znaleźliśmy się prawie na granicy trzech państw – Armenii, Turcji i Iranu! Do granicy tureckiej ok. 1,5 km, irańskiej – jakieś 7-8 km. Sam szczyt Araratu znajduje się w odległości 32 km od granicy armeńskiej.

Blask promieni słońca odbijających się od ośnieżonego szczytu widziałem zarówno budząc się rano w korycie wyschniętej rzeki, przez wyjście namiotu, jak również zasypiając na wzgórzu, które znajduje się w centrum Erywania i stanowi park oraz teren rekreacyjny.

Nazwa Ararat towarzyszyła mi przez ok. 90 km podróży przez centrum Armenii. Bowiem: prowincja przy granicy z Turcją nazywa się Ararat, lokalne piwo nazywa się Ararat, znany koniak produkowany w Erywaniu to również Ararat, po drodze do stolicy można minąć przynajmniej dwie wioski Ararat, hotele i restauracje Ararat, soki, itd. Jednym słowem, wszystko co ormiańskie, nazywa się Ararat!